Statystycznie co drugi Polak narzeka na problemy z kręgosłupem , jak łatwo się domyślić zdecydowanie mniej osób działa, leczy, zapobiega, zgłasza się do lekarza. Nawet jeśli wiele z nich cierpi na ból w plecach , szyi itp. często lub przewlekle. Najczęściej dolegliwości są związane z naszymi błędami, zaniedbaniami, z przeciążeniami, ale nie są to jedyne przyczyny problemu.
Niestety wielu z nas na ból w plecach reaguje machnięciem ręki, zażyciem środka przeciwbólowego, zrzucając go na karb długiego przebywania w pozycji siedzącej czy przepracowania. Oczywiście bardzo często takie właśnie może być źródło dolegliwości, co nie zmienia faktu, że uśmierzanie bólu to nie jest metoda leczenia. Tym bardziej, że z czasem leki przestają działać.
Przyczyny bólu pleców mogą być różne
Wiemy już, że dolegliwości bólowe w obrębie kręgosłupa to powszechny problem, ale przyczyny mogą być różne. Bardzo często jest to efekt trybu życia, jaki prowadzimy, a zatem czynników takich jak:
- siedzący ryb życia,
- złe nawyki postawy,
- przyjmowanie wymuszonej postawy ciała przez dłuższy czas,
- brak regularnej aktywności fizycznej,
- chodzenie w butach na wysokim obcasie,
- niewłaściwe podnoszenie przedmiotów,
- nadwaga i otyłość,
- zła pozycja w czasie snu
Warto wiedzieć, że ból pleców związany z kręgosłupem najczęściej nasila w czasie ruchu lub podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów, a łagodnieje w spoczynku. Z kolei ból w plecach z przyczyn pozakręgosłupowych może mieć charakter stały, nie nasila w ruchu i często wynika z poważnych schorzeń. Bóle przeciążeniowe, wynikające z zaniedbań i błędów, mogą mieć różną lokalizację, np. w odcinku szyjnym przy nadmiernym wyciąganiu szyi, czy ból pleców na dole jako efekt pracy siedzącej oraz nadwagi.
Ból pleców na dole często wynika z siedzącego trybu życia
Schorzenia kręgosłupa a ból w plecach
Poza przyczynami związanymi z trybem życia, problemy z kręgosłupem to najbardziej oczywisty powód dolegliwości. Mogą być to m.in.:
- nadwyrężenie mięśni, naderwanie więzadła, skurcze mięśni kręgosłupa,
- przepuklina kręgosłupa , czyli dyskopatia albo wypadnięcie dysku – w odcinku lędźwiowym to bóle pleców na dole , w krzyżu i mrowienie w nogach. Przepuklina umiejscowiona w odcinku szyjnym zaczyna się od lekkiego bólu i sztywności szyi, potem dochodzi mrowienie w rękach. Natomiast przepuklina kręgosłupa w odcinku piersiowym objawia się bólem promieniującym do żeber
- złamanie kręgów kompresyjne – to jeden z głównych objawów osteoporozy kręgosłupa, ból nasila się przy kaszlu, kichaniu, wypróżnianiu się
- zwężenie (stenoza) kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym – silniejszy ból przy przeproście kręgosłupa;
- spondylolisteza (ześlizgnięcie kręgów) – to nie tylko ból w plecach , ale także problem z chodzeniem i zgięciem nóg w biodrach przy wyprostowanych kolanach.
Ból pleców na dole może być związany z przepukliną kręgosłupa
Bóle w plecach – przyczyny pozakręgosłupowe
Bardzo często są związane z naprawdę poważnymi schorzeniami, dlatego właśnie absolutnie nie należy bagatelizować dolegliwości bólowych, szczególnie ostrych czy o charakterze nawracającym albo przewlekłym. Wśród tego typu przyczyn wymienia się m.in.:
- fibromialgię – zespół chorobowy z uogólnionym bólem i punktami tkliwymi (miejsca o nadmiernej wrażliwości na ucisk)
- tętniak aorty brzusznej,
- rozwarstwienie tętnicy szyjnej lub kręgowej,
- ostre zapalenie opon mózgowych,
- dusznicę bolesną lub zawał mięśnia sercowego,
- schorzenia układu pokarmowego – np. zapalenie woreczka żółciowego, zapalenie i ropnie uchyłków, zapalenie trzustki, zapalenie wyrostka robaczkowego,
- ciążę pozamaciczną, raka jajników, zapalenie jajowodu
- schorzenia układu oddechowego – np. zapalenie opłucnej i płuc,
- schorzenia układu moczowego – np. zapalenie prostaty, odmiedniczkowe zapalenie nerek,
- chorobę kości Pageta,
- półpasiec,
- choroby autoimmunologiczne – najczęściej są przyczyną zapalnego bólu pleców (m.in. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe lub reaktywne zapalenie stawów).
Bóle pleców mogą mieć związek z poważnymi chorobami
Profilaktyka – ćwiczenia na kręgosłup
Wiemy już, że problemy z kręgosłupem i dolegliwości bólowe mają różne podłoże. Szczęście w nieszczęściu większość z nich to efekt naszych zaniedbań, co oznacza, że możemy im przeciwdziałać, zmieniać nawyki oraz ćwiczyć. Niestety z reguły ćwiczenia na kręgosłup pojawiają się w kręgu naszych zainteresowań wraz z bólem i to długotrwałym. Należy pamiętać o tym, że konsultacja lekarska i ewentualna rehabilitacja pod okiem fizjoterapeuty są często najlepszym i bezpiecznym rozwiązaniem. Niemniej jednak profilaktycznie i dla zdrowia ćwiczyć może i powinien każdy. Szczególnie, że brak aktywności to jeden z powodów bólu w plecach. Decydując się na ćwiczenia trzeba pamiętać o kilku istotny zasadach, dzięki którym będą efektywne i skuteczne:
- ćwiczymy delikatnie i bez pośpiechu,
- przerywamy ćwiczenia, jeśli pojawia się ból ćwiczonej partii ciała,
- każdą pozycję utrzymujemy co najmniej 10 sekund,
- ćwiczenia na kręgosłup wykonujemy płynnie,
- rozluźniamy mięśnie pomiędzy ćwiczeniami,
- powtarzamy ćwiczenia kilka razy dziennie,
- ćwiczymy regularnie, najlepiej codziennie przez przynajmniej 30 minut (minimum trzy razy w tygodniu).
Delikatne, płynne i skuteczne ćwiczenia kręgosłup
Ćwiczenia na kręgosłup wzmocnią mięśnie, są nieodzownym elementem profilaktyki bólu w plecach. Mogą mieć charakter rozluźniający, rozciągający, mobilizujący i wzmacniający. Poprawiają sylwetkę, zapobiegają powstawaniu wad postawy. Czasem niezbędne są korekcyjne ćwiczenia na kręgosłup , prowadzone przez rehabilitanta, które nie tylko łagodzą lub eliminują dolegliwości bólowe, ale także stymulują prawidłową pracę układu oddechowego, poprawiają sprawność i wydolność.
zdjęcia: pixabay.com, shutterstock
