Mając w rodzinie osoby starsze, przewlekle albo terminalnie chore spotykamy się z dolegliwościami, schorzeniami, które wymagają od nas specjalistycznej wiedzy oraz takiej samej opieki. Jednym z takich wyzwań jest dysfagia, która może stanowić naprawdę poważny problem. Oczywiście przede wszystkim dla chorego, ale również dla osób, które opiekują się nim.
Dysfagia – specyfika, przyczyny
Dysfagia jest specyficznym odczuciem przeszkody w przełykaniu, które może mieć różne podłoże. Przede wszystkim może być to faktyczna przeszkoda, blokada. Z drugiej strony schorzenie jest także efektem zaburzeń neurologicznych oraz trudności w samym akcie połykania. Objaw ten często jest związany z procesem starzenia, statystyki mówią, że dotyczy ok. 7-10% osób po 50 r. życia. Jeśli chodzi o somatyczne problemy, dysfagia pojawia się także w nowotworach głowy i szyi. Warto jednak wiedzieć, że towarzyszy wielu innym jednostkom chorobowym, a zatem może dotknąć również osoby młodsze, nawet dzieci.
Medycyna rozróżnia dwa rodzaje dysfagii – górną i dolną. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z problemami w przejściu pokarmu do przełyku. Towarzyszą one m.in. stwardnieniu rozsianemu, udarom mózgu, nowotworom głowy itp. Dysfagia dolna utrudnia przejście pokarmu przez przełyk i często wynika z uszkodzenia przełyku związanego z nowotworem, zwłóknieniami. Ale mogą być to również nerwicowe kurcze przełyku.
Żywienie osób z dysfagią
Jak widać spektrum schorzeń jest dość szerokie, a przecież dochodzi jeszcze duża grupa pacjentów w podeszłym wieku. W każdym przypadku najistotniejszym wyzwaniem u osób z dysfagią jest żywienie, ponieważ problem z przełykaniem dotyczy pokarmów o różnych konsystencjach. A zatem na dłuższą metę dysfagia może mieć następstwa takie jak niedożywienie, odwodnienie, utrata wagi. Jedzenie staje się prawdziwą męczarnią, kojarzy się bowiem z bardzo uciążliwymi objawami, np. z kaszlem, odruchem wymiotnym, krztuszeniem się. W skrajnych wypadkach nawet z zakrztuszeniami zagrażającymi zachłystowym zapaleniem płuc. Kluczowe znaczenie ma konsystencja podawanych posiłków, ponieważ pacjenci mają problem z przełykaniem płynów, ale również pokarmów suchych i twardych. Przygotowując posiłki dla osób dotkniętych dysfagią trzeba zadbać nie tylko o odpowiednią konsystencję, ale także o wartość odżywczą i kaloryczność, ze względu na zwiększone zapotrzebowanie organizmu na energię. A zatem muszą być to pokarmy i płyny odpowiednio zagęszczone, rozdrobnione, o niewielkiej objętości i jak najwyższej wartości.
Więcej informacji, źródła wiedzy i wskazówki dotyczące dysfagii znajdziemy w artykule https://www.nestlehealthscience.pl/zarzadzanie-zdrowie/choroby-wieku-podeszlego/dysfagia
Zdjęcia: shutterstock, popsugar.com, theodysseyonline