Dla większości z nas dieta niemowlęcia i małego dziecka to przede wszystkim kwestie takie jak wybór miedzy karmieniem naturalnym a mlekiem modyfikowanym, czy później wdrożenie rozszerzonego schematu żywienia. Przyznam, że dotychczas uważałam, iż najistotniejsza jest dieta karmiącej mamy, wybór mleka czy też jakie pokarmy pojawiają się w dziecięcym menu najwcześniej.
Znaczenie diety w rozwoju dziecka
Oczywiście powyższe zagadnienia są bardzo ważne z punktu widzenia zbilansowanej, prawidłowej diety, ale okazuje się, że dieta niemowlaka to zagadnienie o dużo większym znaczeniu. Nie bez powodu mówi się, że jedzenie jest jedną z najważniejszych czynności w naszym życiu i to nie tylko dlatego, że jemy, aby żyć. Dla malutkiego dziecka, które jest karmione naturalnie albo nawet butelką, posiłki to najbliższy kontakt z mamą. Dziś już nie podważa się znaczenia karmienia dla budowania więzi między mamą, a niemowlęciem. Na dalszych etapach rozwoju, które wiążą się również ze stopniowym rozszerzaniem menu maluszka, więź oczywiście nadal jest umacniana (wspólne posiłki), ale pojawiają się coraz wyraźniej pierwsze oznaki niezależności małego człowieka.
Smaki, kolory, konsystencja – nowe menu dziecka
Wbrew pozorom pierwsza łyżeczka marchewki czy jabłuszka to nie tylko nowe składniki odżywcze. To ważny etap w rozwoju dziecka, które zaczyna poznawać nowe smaki i uświadamia sobie swoje preferencje w tym zakresie. Warto jednak wiedzieć, że wielu smaków można maluszka nauczyć. Dlatego tak istotna jest cierpliwość (nie wszystko zasmakuje od razu) oraz nie odwlekanie wprowadzania nowości do diety maluszka. Zresztą nie dotyczy to jedynie smaków. Pamiętajmy o tym, że nowe składniki w menu to nie tylko słodkie jabłuszko czy lekko kwaśny smak cytrusów albo słone obiadki. To również nowe konsystencje. Pierwsze 4 miesiące życia maluszka to głównie ssanie – ten odruch jest naturalny, dziecko przychodzi z nim na świat. To, co dzieje się z jedzeniem później, to już umiejętności nabywane. Podstawa naszego jedzenia, czyli przeżuwanie to trudne zadanie dla dziecka, skoro „nauka” trwa ok. 9 miesięcy (od 4 miesiąca życia do 1 roku). Można powiedzieć, że jest to nawet większe wyzwanie niż poznawanie i akceptowanie smaków. Maluch najpierw uczy się zjadać delikatne papki (gładkie przeciery, zupki, kleiki). Na kolejnym etapie w diecie niemowlaka pojawiają się miękkie elementy (np. drobne kluski), aż dojdziemy do małych kawałeczków (ryż, miękkie warzywa). W drugim roku życia talerz dziecka staje się coraz bardziej kolorowy, urozmaicony smakowo i pod względem konsystencji, twardości, chrupkości itp. Nie mniej waznyy jest również fakt, że dziecko może jadać posiłki wspólnie z rodzicami, przy stole. To bardzo istotne dla jego rozwoju.
Zasady muszą być!
Oczywiście są pewne zasady, których należy przestrzegać, mimo że każdy maluszek to indywidualista. Niemniej jednak, chociażby z uwagi na rozwój układu pokarmowego, dieta dziecka musi być rozszerzana stopniowo i zgodnie z zleceniami. W przypadku dzieci karmionych naturalnie nowości wprowadzamy dopiero po ukończeniu 6 miesiąca. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym mogą poznawać nowe smaki już w 5 miesiącu.
W drugim półroczu życia w diecie niemowlęcia mogą pojawić się m.in.
• bezglutenowe produkty zbożowe (kaszki, kleiki),
• owoce i warzywa (np. jabłka, banany, brzoskwinia, dynia, marchewka, szpinak) w formie gładkich przecierów, musów,
• mięso (kurczak, indyk, chude ryby) również jako mus albo przecier,
• glutenowe produkty zbożowe (kaszki pszenne i owsiane),
• żółtko jaj.
Kolejny etap to czas między 8/12 miesiącem a 3 rokiem życia. Dieta jest coraz bardziej atrakcyjna smakowo i pod względem konsystencji. Wprowadza się np.:
• twarożki, jogurty,
• produkty zbożowe zawierające skrobię (makarony, kasze, ziemniaki),
• więcej rodzajów mięsa i ryb (cielęcina, wołowina),
• warzywa strączkowe,
• surowe warzywa i owoce,
• owoce egzotyczne,
• czekoladę – po 1 roku życia.
Wiele ciekawych informacji na temat diet niemowlaka można znaleźć tutaj – zdrowystartwprzyszlosc.pl/zywienie-dzieci/rozszerzanie-diety . Wyjaśniają i pokazują jak ważne jest mądre podejście do żywienia dziecka i zrozumienie, że dieta to coś więcej niż wartości odżywcze oraz kalorie.
Zdjęcia: parents.com, shutterstock, telegraph.co.uk