Przed nami lato, oby pogodne. Za nami pierwsze upały i to całkiem solidne. I choć teoretycznie wiemy, że wysokie temperatury nam nie służą, że upał może być groźny, nadal wiele osób naraża siebie (i nie tylko, również zwierzęta czy małe dzieci) na ekspozycję na słońce i związane z tym ryzyko.
Udar słoneczny – to trzeba wiedzieć
Lato jest ulubioną pora roku wielu osób, ale upały powyżej 30°C mało kto dobrze znosi. Przedsmak takiego właśnie lata już mieliśmy i mimo ostrzeżeń oraz dobrych rad, pojawiły się pierwsze ofiary letnich upałów – osoby z poparzeniami słonecznymi i udarem cieplnym. Zupełnie jakby nie wiedziały o tym, że jest to poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia człowieka
Udar cieplny (porażenie cieplne)
występuje na skutek przegrzania organizmu. Jeśli wynika z ekspozycji na silne nasłonecznienie jest to udar słoneczny. W takim stanie organizm człowieka ma utrudnione albo wręcz niemożliwe oddawanie nadmiaru ciepła. Sprzyjające warunki to nieodpowiednie, nieprzewiewne ubranie oraz brak picia.
Objawy porażenia cieplnego to:
• skóra zaczerwieniona w lżejszych przypadkach i blada w ciężkich,
• obfite poty,
• nudności,
• osłabienie,
• chwiejny chód,
• niewyraźna mowa,
• mroczki przed oczami.
W przypadku słonecznego porażenia występują również:
• bardzo silne bóle i zawroty głowy,
• gorączka, dreszcze,
• przyspieszenie tętna,
• niekiedy suchość skóry,
• zwiotczenie mięśni,
• ogólny niepokój,
• nudności, a nawet wymioty,
• często zaczerwienienie aż do oparzenia I° lub rzadziej II°, odsłoniętych części ciała.
Jak sobie radzić z upałami i udarem
Każdy powinien wiedzieć jak zareagować w przypadku udaru. Pamiętajmy zatem, że chorego należy jak najszybciej przenieść albo przeprowadzić w chłodne, zacienione miejsce. Jeśli twarz jest blada należy ułożyć chorego z głową niżej niż tułów. Osobie z zaczerwienioną twarzą pomożemy układając ją w pozycji półleżącej. Należy także zastosować chłodne okłady na głowę i klatkę piersiową, a osobie przytomnej podawać powoli małe porcje wody, najlepiej lekko osolonej. Warto też kontrolować temperaturę – kiedy spadnie poniżej 38°C można zaprzestać schładzania. Natomiast jeśli stan chorego nie poprawia się – bezwarunkowo należy wezwać lekarza, a w razie konieczności udzielać pierwszej pomocy.
Przede wszystkim jednak zapamiętajmy
co należy robić, aby takich sytuacji uniknąć
i tą wiedzą dzielmy się z innymi. A zatem:
• nie zostawiamy w samochodzie dzieci, zwierząt,
• unikamy wychodzenia na zewnątrz między 10:00 a 17:00,
• unikamy nadmiernego nasłonecznienia, opalania,
• używamy kremów ochronnych,
• chronimy szczególnie dzieci przed nadmiernym przegrzaniem, nasłonecznieniem i odwodnieniem,
• zakładamy przewiewne ubranie, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry, nakrycia głowy, lekkie obuwie, okulary przeciwsłoneczne,
• pamiętamy o regularnym piciu dużych ilości płynów,
• unikamy napojów zawierających cukier i alkohol,
• jemy lekkie posiłki, zwracając uwagę na ich świeżość,
• unikamy forsownego wysiłku fizycznego,
• pamiętamy o chłodnych prysznicach i kąpieli (zbyt zimny prysznic po przebywaniu w upale może wywołać szok termiczny),
• w ciągu dnia zamykamy i zasłaniamy okna po stronie nasłonecznionej i otwieramy, gdy temperatura spada,
• dbamy o zwierzęta – chronimy przed bezpośrednim nasłonecznieniem, zapewniamy stały dostęp do wody pitnej, wietrzymy pomieszczenia, w których przebywają,
• obserwujemy bacznie reakcje organizmu w czasie upałów, w przypadku złego samopoczucia zgłaszamy się do lekarza.
Zdjęcia: Shutterstock